Dreamland. Film dokumentalny o Macieju Berbece, Polska (87’), reż. Stanisław Berbeka
Dokument jest historią Macieja Berbeki, opowiedzianą z punktu widzenia jego syna, Stanisława. Po 25 latach od pierwszej próby zdobycia Broad Peak zimą, 5 marca 2013 roku Maciej Berbeka spełnił swoje marzenie i osiągnął szczyt. Zginął w drodze powrotnej. Film stanowi próbę poznania i zrozumienia życia himalaisty i porusza takie tematy jak pasja, rodzina, sztuka i wartość, jaką jest życie. Materiały archiwalne połączone z dzisiejszą narracją tworzą osobistą historię syna o tragicznie zmarłym ojcu i wspaniałym himalaiście. Maciej Berbeka jako pierwszy dokonał zimowego wejścia na 3 ośmiotysięczniki – Manaslu, Cho Oju oraz Broad Peak; wytyczył nową drogę na południowej ścianie Annapurny, a na Mount Everest jako pierwszy Polak wszedł własnym wariantem od strony tybetańskiej. 6 marca 1988, podczas swojej pierwszej próby zdobycia Broad Peak, jako pierwszy pokonał zimą granicę 8000 m w Karakorum, osiągając przedwierzchołek Rocky Summit. Do Korony Ziemi brakło mu jedynie zdobycia Masywu Vinsona na Antarktydzie. Film pokazuje go jako wspinacza, przewodnika, ratownika TOPR, nauczyciela, Zakopiańczyka, a przede wszystkim ojca.
In the Starlight, Francja (52’), reż. Mathieu Le Lay
W środku nocy, gdy wszyscy śpią, fotograf outdoorowy Paul Zizka wyrusza w plener w poszukiwaniu najbardziej rozgwieżdżonych nieboskłonów na świecie. Aby zrobić niezwykłe zdjęcia oświetlonych gwiazdami krajobrazów, zostawia swój dom w kanadyjskich Górach Skalistych i rusza w stronę dzikich, pustynnych wydm Namibii oraz odległych lodowców Grenlandii. Paul musi pogodzić żądzę przygód, pracę i fotograficzną pasję z oddaniem rodzinie. „In the Starlight” to bardzo osobisty portret kanadyjskiego fotografa i jego poszukiwań nocnego nieba. Mówi też, czego przesiadywanie pod gwiazdami nauczyło Paula na temat życia, miłości, przygody i miejsca, jakie zajmujemy we wszechświecie.
Tomasz Mackiewicz (1973-2018), Pakistan (16’), reż. M. Haris Ansari, Naveed Bari
Film o życiu Tomasza Mackiewicza i jego filozofii kryjącej się za siedmioma próbami zdobycia Nanga Parbat zimą. Film pokazuje, co się wydarzyło podczas ostatniej próby wejścia na „Górę Mordercę”.
Addicted to Altitude, Słowacja (63’), reż. Pavol Barabas
Olśniewających sukcesów a zarazem ogromnej tragedii doświadczyli słowaccy himalaiści podczas wspinania w najwyższych górach świata. W końcu XX wieku wyznaczali oni nowe trendy w zdobywaniu himalajskich szczytów. Oczami jednego pokolenia dokument „Uzależnieni od wysokości” pokazuje ewolucję słowackich wspinaczek w Himalajach, począwszy od pierwszych wypraw aż po odważne próby na Mount Everest. Film zdobył nagrody: Audience Choice – IMFF Poprad 2017, Slovakia Literary Fund Prize – International Mountain and Adventure Film Festival, Hory a Mesto, Bratislava 2018, Slovakia.
Blue Heart, USA (44’), reż. Britton Caillouette
Półwysep Bałkański jest ostatnią w Europie ostoją dzikich rzek. Nieubłagany rozwój technologii hydroenergetycznych grozi niestety zniszczeniem kultury i ekologii tego dzikiego regionu. Jeśli zawiodą wysiłki lokalnej opozycji, to szumiące strumienie i bystre rzeki zostaną zamknięte
w betonowych okowach ponad 3 tysięcy zaplanowanych tam. Aktywiści działający wzdłuż brzegów rzek w sześciu krajach oraz europejskie organizacje pozarządowe (takie jak Riverwatch, z niemieckim działaczem Ulrichem Eichelmannem na czele) walczą ze skorumpowanymi rządami, wspieranymi przez ogromne sumy zagranicznych pieniędzy. Film „Blue Heart” dokumentuje bitwę o albańską Vjosę, największą rzekę bez tam w Europie. Pokazuje też wysiłek włożony w ratowanie zagrożonego gatunku rysia bałkańskiego w Macedonii oraz miesięczny protest mieszkanek Kruščicy w Bośni, domagających się dostępu do jedynego źródła wody pitnej w okolicy. Historie te uświadamiają grożącą temu rejonowi największą katastrofę ekologiczną w Europie.
My Big White Things & Me, Wielka Brytania (26’), reż. Hannah Maia
Młoda kobieta przestała kochać swoje ciało. Sfrustrowana tym faktem, chciałaby nie musieć spędzać z nim tyle czasu. Zdecydowana na zmianę tego stanu rzeczy Hannah postanawia przez rok przynajmniej raz w miesiącu pływać w wodzie w dzikich miejscach. Podejmując odważne wyzwanie zmierzenia się z żywiołem w różnych porach roku Hannah zaczyna doceniać cichy heroizm życia kobiety. Opowieść o kobiecości, poronieniu, leczeniu, kochaniu siebie i zanurzaniu swojego ciała w lodowatej wodzie. Film zdobył nagrody: Most Inspiring at 5Point Film Festival, USA – Peoples Choice at 5Point Film Festival, USA – Best in Festival Gold Award at Sheffield Adventure Film Festival – Best in Women in Adventure Gold Award at Sheffield Adventure Film Festival – Jury Honourable Mention at kendal Mountain Film Festival – Best Documentary at Discover Film Awards – Audience Award, Ilfracombe Film festival 2018 – Best Short Film, Ilfracombe Film festival 2018.
Ario Dream, Wielka Brytania (43’), reż. Paul Diffley
Film przedstawia eksplorację jaskiń systemu Ario w górach Picos de Europa w północnej Hiszpanii. Śledzimy wyprawy z lat 2016/17, których celem było dokonanie kilku ostatnich połączeń. W efekcie dałyby one jeden z najgłębszych systemów jaskiń w Europie. Jest to wciągająca relacja z eksploracji w stylu oblężniczym, podczas której zakładane są podziemne obozy, gdzie logistyka przedsięwzięcia jest arcyskomplikowana, a konsekwencje braku przewidywania zagrożeń mogą być bardzo srogie. W punkcie kulminacyjnym akcji pojawiają się nurkowie jaskiniowi, badający nieznane wcześniej syfony, gdzie akcja ratunkowa jest niemożliwa. Film zdobył nagrody: People’s Choice – Kendal Mountain Festival 2017, Special Mention Award – Nordic Adventure Film Festival 2017, Grand Prize – Killarney Mountain Festival.
La Congenialita – Attitude of Gratitude, Niemcy (30’), reż. Christian Schmidt
Simone Moro i Tamara Lunger to dziwna para. Simone lubi utrudniać sobie życie i ma za sobą prawie trzydzieści lat doświadczenia w zimowym wspinaniu. Tamara jest na najlepszej drodze do zapewnienia sobie długiej, udanej kariery w skialpinizmie i ma zaledwie trzydzieści lat. Mimo różnicy wieku łączy ich wspólny cel i w drodze do jego osiągnięcia mają jasno określone role – on jest doświadczonym mentorem, ona gorliwym uczniem. Jednak gdy zespół wyrusza spróbować swych sił na najwyżej położonym trawersie między ośmiotysięcznikami masywu Kanczendzongi, role zaczynają się odwracać.
Magnetic Mountains, Francja (85’), reż. Steve Wakeford
„Magnetic Mountains” to opowieść o człowieku, który po odpadnięciu podczas wspinaczki z jednej z alpejskich północnych ścian usiłuje odnaleźć utraconą równowagę. W filmie skoncentrowanym na psychologii podejmowania ryzyka w górach pojawiają się największe postacie ze świata sportów górskich oraz pytanie – czy naprawdę warto? Film zdobył nagrody: GRAND PRIZE – MountainFilm International Film Festival Graz, Austria. SPECIAL PRIZE – Krakowski Festiwal Górski, Poland. RTV SLOVENIA PRIZE FOR BEST FILM – Festival Gorniskega Filma, Slovenia. HONORARY MENTION – Mountains, Sports and Adventure – Festival Gorniskega Filma, Slovenia. SILVER PRIZE, BEST CLIMBING FILM – Sheffield Adventure Film Festival, UK.
Legenda Klimka, Polska (44’), reż. Julia Kaczorowska
„To nie powinno być tylko kwitowane twierdzeniem, że coś takiego istnieje. Wypada zapytać, ile pracy zostało w to włożone, kto to zrobił, jak to zbudował, czy to skonstruował koncern, który zatrudnia dwa tysiące osób, czy to wykonał jeden człowiek z trzema pomagierami”. „Legenda Klimka” to dokument o działaniach Wojciecha Nietykszy, skromnego konstruktora pierwszych radiotelefonów używanych przez ratowników w polskich górach. To przez radiotelefony Klimek padły słowa o pierwszym zdobyciu Mount Everest zimą przez Polaków. Historia opowiedziana przez wnuczkę Wojciecha Nietykszy.
Mountain of the Crystal Diggers, Francja (34’), reż. Pierre Cadot
Czterech przyjaciół z Chamonix. Każdy ma inną pracę, jednak co roku spotykają się, by ruszyć razem na poszukiwanie kryształów. Oznacza to całe dnie i tygodnie spędzone z plecakiem wysoko w górach, z dala od utartych szlaków, z lornetkami służącymi do wyszukiwania w skale pustek wypełnionych kryształami. Takie właśnie miejsce udało się znaleźć Georgesowi, Joëlowi, Olivierowi i Martialowi. To wyjątkowe odkrycie, być może jedyne takie w dolinie Chamonix. Film opowiada właśnie o nim i o wysiłkach włożonych w pokonywanie trudności, jakie góry stawiają przed każdym, kto w swojej naiwności wierzy, że uda mu się je pokonać. Poza tym, a może przede wszystkim, to opowieść o przyjaźni między ludźmi w górach. W czasach bicia rekordów na Evereście „The Mountain of the Crystal Diggers” ukazuje inny sposób obcowania z górami, na które patrzymy, których słuchamy, którymi się dzielimy…
Notes from the Wall, Belgia (35’), reż. Siebe Vanhee & Guillaume Lion
W lutym 2017 roku trzech Belgów, jednych z najlepszych wspinaczy na świecie – Sean Villanueva ODriscoll, Nicolas Favresse i Siebe Vanhee – powróciło do Patagonii, aby klasycznie przejść jedną z najtrudniejszych dróg, „El Regalo de Mwono”, 1200-metrową ścianę po wschodniej stronie Torre Central w masywie Torres del Paine. Po powrocie do domu zwrócili się z prośbą do filmowca Guillaumea Liona o zmontowanie materiału z ich 19-dniowej podróży w pionie. W rezultacie powstała pełna wrażeń i zabawnych momentów historia, traktująca z powagą o znaczeniu partnerstwa. Film zdobył nagrodę Public Price ‚Mountains On Stage’ (France, Suisse, Luxembourg, Belgium and England).
Big World, USA (13’), reż. David Morton & Fitz Cahall
W jaki sposób uczymy nasze dzieci, że istnieje świat poza mediami społecznościowymi, testami kompetencji i treningami piłki nożnej? Wiosną 2018 roku sponsorowany przez firmę Eddie Bauer sportowiec David Morton wypłynął z siedmioletnim synem Thornem w tygodniową podróż na SUPie, czyli desce z wiosłem. Ruszyli w dół rzek Karnali i Bheri w zachodnim Nepalu. David zarabia na życie jako przewodnik górski, prowadząc chętnych na jedne z najbardziej niesamowitych szczytów na ziemi i Nepal jest jego drugim domem. Chce, żeby Thorne lepiej zrozumiał świat, także ten rozciągający się poza dzielnicą w Seattle, w której mieszkają. Kontakt z tym „innym” światem pomaga się rozwijać. Rodzicielstwo to paradoks – mówi David. Musisz zapewnić dzieciom bezpieczeństwo, a jednocześnie nauczyć je podejmowania ryzyka
i zaspokajania ciekawości. Życie jest z pewnością bogatsze, gdy stać nas na odrobinę odwagi.
Choices, Niemcy (21’), reż. Teresa Hoerl
Steph Davis wybrała wspinanie. Studiowała prawo, ale mając niewiele ponad dwadzieścia lat rzuciła naukę i skoncentrowała się na tym sporcie. Odniosła wiele sukcesów w Yosemite i w Patagonii. Przez jakiś czas jej domem był samochód, na stałe zamieszkała dopiero w Moab, w stanie Utah, gdzie odkryła swoją drugą wielką miłość: BASE jumping. Choć straciła wiele bliskich osób, w tym męża – Mario Richardsa, który zginął w wypadku podczas lotu w wingsuicie, nigdy nie żałowała wyboru tak niekonwencjonalnego stylu życia. Życia pełnego niezwykłych decyzji, z których ostatecznie każda okazywała się słuszna.
Ostatni Górale, Polska (49’)
Film przedstawia polską kulturę góralską w sposób piękny i liryczny. Kładzie nacisk na pokazanie polskich krajobrazów, jak również na barwne postacie. Przedstawia portrety kilku polskich górali, którzy wykonują te same zawody i dzielą te same pasje, które zajmowały ich przodków na przestrzeni minionych kilku stuleci. Ludzi, których charakter kształtuje się w konfrontacji z naturą – niedostępnymi górami, zmianami pogody i zwierzętami. Premiera filmu miała miejsce w Zakopanem i Warszawie. Projekcje odbyły się w Chicago, Toronto oraz w Czechach. Film został laureatem Drewnianej Góry na 14. Spotkaniach z Filmem Górskim
w Zakopanem za film najlepiej ukazujący ludzkie, kulturowe i artystyczne aspekty życia społeczności górskich oraz Złotej Kozicy na 11. Festiwalu Górskim Adrenalinium za malownicze ukazanie tradycji i zanikającego rzemiosła górali, a także autentyczność i spójną opowieść, która wciąga i zmusza do zamyślenia. Film znalazł się też w oficjalnej selekcji 10th Toronto Polish Film Festival oraz 16. Krakowskiego Festiwalu Górskiego.
Mothered by Mountains, Nepal (16’), reż. Renan Ozturk
Pasang Lhamu Sherpa Akita, wiodąca nepalska przewodniczka wysokogórska, ma na koncie szczyty najwyższych gór na Ziemi. W filmie „Mothered by Mountains” Pasang połączy siły z najmniej spodziewanym partnerem – lokalną ikoną punk rocka Sareeną Rai, aby dokonać wspólnie pierwszego wejścia. Dziewczyny odkryją, że ścieżki wiodące na najwyższe szczyty znajdują się w nas samych.
Loved By All: The Story of Apa Sherpa, Kanada (14’), reż. Eric Crosland
Wiosną każdego roku szczyt Mount Everestu przyciąga ludzi z całego świata. W jego cieniu żyją Szerpowie, twardzi i niezwykle religijni ludzie. Pomimo pieniędzy napływających w ich rejon w związku z wyprawami na najwyższy szczyt świata, Szerpowie nadal żyją skromnie i ubogo, bez dostępu do edukacji. Apa Sherpa, chłopak pochodzący z regionu Khumbu, wszedł na Everest 21 razy. Pracę tragarza w górach wysokich rozpoczął w wieku 12 lat. Podobnie jak wielu innych Szerpów, zostawiał rodzinę na całe miesiące, ryzykując życiem, wnosząc na górę ciężki sprzęt wyprawowy. Jako założyciel Apa Sherpa Foundation, pragnie on stworzyć dla swoich ludzi inną przyszłość. Jak mówi Apa, „bez edukacji nie mamy żadnego wyboru”. Film zdobył nagrodę Best Film Mountain Culture – Vancouver International Film Festival.
RunCamino, Polska (45’), reż. Adrian Dmoch
Prawdopodobnie pierwszy w historii film o przebiegnięciu Camino del Norte, najstarszej drogi pielgrzymkowej Europy, 835 km z San Sebastian do Santiago de Compostela. Robert Celiński – najlepszy obcokrajowiec w historii Everest Maratonu – tym razem z Himalajów schodzi prawie na poziom morza. Mierzy się z górami oraz z kapryśną pogodą północnej Hiszpanii, gdzie pokonuje biegiem ponadtysiącletni szlak św. Jakuba. Czy wiara pomaga mu w tym ciężkim wyzwaniu i czy ciężka droga niesie jakieś duchowe oczyszczenie?
Follow Through, USA (22’), reż. Adam Clark & Isaiah Branch-Boyle
Zdania na temat narciarki Caroline Gleich są podzielone. Jedni uważają ją za postać inspirującą, drudzy za leszcza. Niektórzy widzą w niej gwiazdę mediów społecznościowych, inni wzór do naśladowania, jeszcze inni modelkę przebraną za alpinistkę. W wieku 16 lat natknęła się na egzemplarz kultowego przewodnika „Chuting Gallery”. Publikacja opisuje 90 trudnych i niebezpiecznych tras skialpinistycznych w górach Wasatch w stanie Utah. Kiedy Caroline po raz pierwszy powiedziała, że chce nimi zjechać, została wyśmiana. „Może dlatego, że mam nieco ponad 150 cm wzrostu, albo dlatego, że jestem drobną blondynką. Ale pamiętam to uczucie, nie było przyjemne” – wspomina. Przez kolejne dziesięć lat rozwijała umiejętności, żeby spełnić swoje narciarskie marzenie. „Follow Through” to opowieść o stracie, poczuciu przynależności i pragnieniu szacunku. Których głosów mamy słuchać, a które ignorować w dobie nieustannego bycia online? Film zdobył nagrody: Best Adventure Short, Silver: Irish Adventure Film Festival 2018. Grand Jury Prize, Bronze: Irish Adventure Film Festival 2018. Official Selection: Telluride Mountainfilm 2018, Vancouver International Mountain Film Festival 2018, Kendall Mountain Film Festival 2018, Durango Independent Film Festival 2018, Wild & Scenic Film Festival 2018, Leavenworth Mountain Film Festival 2018, Green Mountain Film Festival 2018, Wasatch Mountain Film Festival 2018, Flagstaff Mountain Film Festival 2018, No Mans Land Film Festival 2018.
The Afforestation, Polska (19’), reż. Małgorzata Frymus
Portugalskie lasy od ponad dekady nawiedzają groźne pożary. Niszczą one nie tylko stare lasy, ale jeszcze łatwiej lasy eukaliptusowe, które od 2-3 dekad sadzone są na górzystych zboczach Portugalii. Choć eukaliptusy szybko rosną, to jeszcze szybciej się palą. To drzewo przywiezione
z innego kontynentu zagrażają rodzimym dębom i sosnom. Trzeba ten niekorzystny dla Portugalii stan zatrzymać. Stąd oddolna działalność organizacji pozarządowych zalesiająca górzyste tereny. Z fachową pomocą pojechali pomagać im młodzi leśnicy z Polski, z Technikum Leśnego w Starościnie. Zrodziła się nadzieja na przyszły las. Zdjęcia Łukasz Nyks, opieka naukowa Profesor Pasquale Policastro.
Mira, Nepal (42’), reż. Lloyd Belcher
Pochodząca z małej nepalskiej wioski Mira marzy o odniesieniu wielkiego sukcesu w sporcie – ma zamiar zostać uznaną na świecie biegaczką górską. Jedzie do Katmandu, by tam pracować i trenować. Gdy pieniądze na utrzymanie kończą się, jest już zdecydowana wracać do swojej wioski. Wtedy przypadkiem podczas porannego treningu poznaje biegacza, który opowiada jej o długodystansowym biegu po okolicznych wzgórzach. Mira nie tylko wygrywa zawody, ale także zaczyna zdawać sobie sprawę, że ciężkie życie w górskich warunkach doskonale przygotowało ją
do tego rodzaju biegów. Ten krótki i barwny dokument nakręcony w Hongkongu, Nepalu i Australii opowiada o drodze Miry do celu, który dziewczyna osiąga w iście sprinterskim czasie. Film zdobył nagrody: Grand Prize – Vancouver International Mountain Film Festival 2017, Parkstad Limburg Jury Award – Dutch Mountain Film Festival 2017, Prix du Dépassement de Soi – Les Diablerets International Film Festival 2016, Best Film in Mountain Culture – New Zealand Mountain Film Festival 2016, Winner of Emerging Talent Award – Alaska International Film
Awards 2016, Winner of Audience Choice Award – Kathmandu International Mountain Film Festival 2016, Finalist – BANFF Mountain Film Festival 2016.